Wim de Jong werkt aan gezonde mannen: eerst trainen, dan samen Bijbellezen

‘As iron sharpens iron, so one person sharpens another’, staat er op de wand te lezen van Wims sportschool Farm Fit Training, gelegen in de weilanden van Lexmond. ‘Zoals men ijzer scherpt met ijzer, zo scherpt een mens zijn medemens.’ Het is de tekst uit Spreuken 27:17 die Wim iedere dag inspireert, vertelt hij bij binnenkomst. “Om de uitdagingen, tekortkomingen en verleidingen aan te kunnen in het leven moeten mensen met elkaar praten. Dit wordt te weinig gedaan. En al helemaal niet door mannen.”

Veel mannen denken dat ze altijd sterk horen te zijn en alles alleen moeten oplossen, aldus de sportieve dertiger. “Zorgen worden niet snel gedeeld. Niet op het werk en vaak geeneens binnen het gezin. Maar het is onmenselijk om geen uitlaadklep te hebben en altijd maar sterk te zijn.”

Om mannen te helpen meer verbinding te ervaren met God en elkaar startte Wim Bibles and Barbells: gratis avonden in de natuur waar mannen samenkomen om met elkaar aan krachttraining te doen en Bijbel te lezen. Een gouden combinatie, aldus Wim. “Als je samen afziet, gaan de maskers af. Wat voor werk iemand doet, of in welke auto iemand rijdt, doet er niet meer toe. En er gebeurt nog iets bijzonders. Als status wegvalt en iedereen onder de modder en stro zit, ontstaat er broederschap. Het klinkt tegenstrijdig, maar samen sporten breekt de spreekwoordelijke muur af die veel mannen om zich heen hebben gebouwd. Soms zie ik letterlijk een last van hun schouders vallen als ze hun ervaringen delen rond het kampvuur. Starend in de vlammen vertrouwen mannen hun levensverhaal aan elkaar toe. Vuur werkt op een bijzondere manier verbindend.”

Waarom spreken jullie altijd buiten af?

De wind die door de haren waait, de koelte van de avond, de warmte van het vuur – God voelt heel dichtbij in de natuur. Op onbewolkte avonden zitten we vaak onder een eindeloze sterrenhemel. Ook mensen die niet gelovig zijn, voelen zich dan verbonden met de grootsheid van de schepping. We zijn niet verbonden aan een kerkelijke stroming en vragen geen geld voor de avonden. Iedereen is welkom om Gods liefde te leren kennen.”

Jij en je vrouw wonen en werken op het boerenerf van je ouders. Hoe vinden zij het dat hun terrein maandelijks door een grote groep mannen wordt bezocht?

“Geweldig! Mijn ouders hebben zich altijd gerealiseerd dat ze mooi wonen, in het groen, dicht bij de uiterwaarden van de rivier de Lek. Die plek willen ze graag delen met anderen. Net als het geloof. Wat ik mooi vind, is dat mijn vader ook betrokken is bij de avonden. Hij maakt een groot vuur voor de mannen.

In het boerenbedrijf ontvingen mijn ouders vaak buitenlandse studenten die in ons gezin meedraaiden. Mijn vader houdt herefords, een rustig en eigengereid runderras. Hij melkt koeien en houdt ossen voor de slacht. Het zijn nieuwsgierige dieren, die herefords.” Terwijl Wim praat, verschijnen er twee ossenkoppen voor het grote raam dat eens de deur was van het melklokaal dat Wims vader eigenhandig verbouwde tot sportschool voor zijn zoon.

Wat maakt dat je mannen wilt helpen fit te worden?

“Tot vijf jaar geleden werkte ik als manager in de autobranche. Veel collega’s hadden borstvet en droegen blouses die knelden rond de buik. In de beruchte bedrijfskantine was het normaal om tussen de middag een vette hap te nemen. Als ik mijn lunchbox met groenten, aardappelen en vlees opende, werd ik vreemd aangekeken. Collega’s die aan de kroketten en kaassoufflés zaten, grapten dat ik obsessief met mijn lichaam bezig was. Dat vond ik nogal opmerkelijk. God geeft ons eten zoals het bedoeld is: puur en bomvol voedingsstoffen. Grote bedrijven bewerken het tot laagwaardige producten waar we van blijven eten. Kennelijk is dat de norm geworden.

Naast commentaar kreeg ik ook vragen over mijn voeding en sportieve levensstijl. Hoewel ik het druk had met een jong gezin sportte ik veel. Voor mij is het iets wat bij mijn dagelijkse routines hoort. Ik voel me mentaal en fysiek gewoon beter als ik sport. Na de zoveelste vraag besloot ik om een sessie te geven over hoe je met de juiste bouwstoffen je lichaam voedt. Ik wilde die mannen echt helpen. Dat verlangen werd steeds groter. Als personal trainer zou ik écht het verschil kunnen maken in iemands leven, bedacht ik toen. God stoomde me toen al klaar voor een groter plan. Ik geloof dat God wensen in je hart legt en dat er grote dingen gebeuren als je de moed hebt om daar gehoor aan te geven.”

Je vader twijfelde over je carrièreswitch.

“Klopt. Mijn vader heeft niets met sport. Hij heeft het ook niet nodig. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat is hij in beweging. ‘Kun je daar écht geld mee verdienen?’ vroeg hij zich hardop af toen ik hem vertelde dat ik mannen wilde helpen om een sterk en fit lichaam te krijgen. Ik had destijds een goedbetaalde baan die mij en mijn gezin zekerheid gaf. Toch steunde mijn vader me. Hij vindt het mooi als mensen initiatief nemen en actie verbinden aan wat ze belangrijk vinden. Dat doet hij zelf ook. Mijn vader is een echte ondernemer, met een duidelijke mening. Als boer is hij het niet eens met bepaalde wet- en regelgeving. Hij heeft weleens protestborden op de dijk voor de boerderij gezet. Maar daar stond ook zijn telefoonnummer onder, zodat mensen met hem in gesprek konden gaan. Mijn vader gaat zijn eigen weg, maar staat ook open voor anderen. Wat was ik trots toen hij me aan iemand voorstelde als ‘de verbeterde versie van zichzelf’.”

Hoe is het om zo close te zijn met je vader?

“Omdat we continu in elkaars buurt zijn, weten we waarbij de ander hulp nodig heeft. Mijn vader is handig. Hij leert me klussen en hij assisteert als ik een evenement organiseer. Tegelijkertijd ben ik er ook voor hem. Als zijn koeien naar de stal moeten om gemolken te worden, ga ik vaak de wei in om ze te halen. Doordat we veel in elkaars nabijheid waren, groeiden we meer naar elkaar toe. Ik ontdekte dat mijn vader zachter is geworden als persoon. Hij was er altijd al voor me, maar nu koesteren we onze band meer. Misschien wel omdat we weten dat het niet vanzelfsprekend is om veel tijd met elkaar door te brengen. Via mijn werk spreek ik vaak mannen die hun vader hebben verloren. De impact van zo’n verlies is enorm. Ik voel me heel bevoorrecht.”

Wat is een vader voor jou?

“Iemand die je lessen geeft om je leven goed te kunnen leiden. Mijn vader doet dat, maar God de Vader ook. Ik ervaar zijn leiding op een diep niveau. Daaruit put ik kracht.”

Speelt het geloof een rol in jouw dagelijkse job als personal trainer?

“In eerste instantie dacht ik van niet, maar al snel bleek dat wanneer je mensen traint, je gesprekken met ze voert over wezenlijke zaken. Ze willen fit worden, maar wat verstaan ze daar precies onder? Waarom drinken ze zo veel alcohol en eten ze zo slecht? Voor een lichaam moet je zorgen. Als je er geen moeite voor doet, liggen kwetsbaarheden op de loer. Hetzelfde geldt voor het geloof. Veel mensen die ik trainde, worstelden met zingeving. Ze gingen niet naar de kerk vanwege tijdgebrek of omdat ze God niet kenden. ‘Bid je weleens?’ vroeg ik dan. Ik begon mensen steeds vaker op emotioneel vlak te coachen.”

Vind je dat soms lastig?

“Het gaf juist voldoening om mensen te helpen om tot het geloof te komen. En het deed mij ook goed om over God te kunnen praten. Zelf miste ik dit op de evenementen waar ik graag naartoe ging. Destijds bezocht ik bijeenkomsten die gericht waren op geld verdienen, psychologie, sporten en dieren slachten. Financieel succes en fysieke kracht werden als doel gesteld. Toen mijn vrouw Jo-Anne vroeg of ik wel op die events paste, werd ik ontzettend kwaad. Zo kwaad dat ik schrok van mijn eigen reactie. Diep vanbinnen wist ik dat ze gelijk had. Ik wilde met God leven, maar daar was geen ruimte voor op die events. Toch kon ik er moeilijk afstand van nemen. Op de bijeenkomsten was ik het mannetje. Dat imago gaf me houvast. Ik denk dat ik onbewust angst had om dat te verliezen. Toen ik inzag dat het te veel om mijn ego draaide en te weinig om God, lukte het om er afstand van te nemen.”

Je hebt je toen ook laten dopen?

“Ja, samen met Jo-Anne. Als kind waren we gedoopt, maar we wilden allebei zelf bewust voor God kiezen en ‘ja’ tegen Hem zeggen. Dat deden we anderhalf jaar geleden. Daarna maakten we bijzondere momenten mee waardoor we voelden dat we op het juiste spoor zaten. Zoals de droom waarin God tot me sprak. Ik sliep met onze pasgeboren zoon Gideon in mijn armen toen de naam Bibles and Barbells verscheen. De woorden bleven in mijn hoofd hangen als een bal in een flipperkast. De volgende ochtend appte ik de naam naar mijn goede vriend Bram. ‘Wat moet ik hiermee?’, reageerde Bram droog nadat hij mijn berichtje had gelezen. Ik antwoordde dat ik geen idee had, maar dat ik zeker wist dat we er iets mee móésten. Bram is marinier. Ik ken hem via de kerk. Net als ik wil hij mannen helpen om krachtiger te worden. We kwamen bij elkaar en besloten toen om met mannen aan krachttraining te doen en Bijbel te lezen. Ik heb toen een oproep op LinkedIn gezet. Naar de eerste avond kwamen zestien mannen.”

Hoe komt het dat Bibles and Barbells zich zo snel uitbreidt naar meerdere plekken?

“De groei ontstond spontaan. Een jongen die onze avonden bezocht, kwam uit Valkenswaard en vroeg of hij de avonden daar kon organiseren. En drie zwagers uit Ede hadden een mooie plek in het bos waar ze samen wilden komen. Hen hebben we gekoppeld aan een christelijke personal trainer uit die regio. Richard Gort, die Jesus in the Streets oprichtte – een groep mensen die naar drukbezochte locaties gaat in steden en dorpen om te evangeliseren – vond Bibles and Barbells zo’n gaaf initiatief dat hij zich bij ons aansloot.”

Straatjongeren

Een paar maanden geleden richtten Wim, Richard en Bram een stichting op. Ze willen het concept uitrollen in heel Nederland. Er zijn plannen om in Den Haag met straatjongeren te trainen en Bijbel te lezen. “We willen dat het een beweging wordt zodat zo veel mogelijk mensen God leren kennen. Het is niet zo dat het leven makkelijker wordt als je gelooft, zoals soms wordt beweerd. Maar je ervaart dan wel: God is bij me. Ik ben niet alleen. En dat weten en voelen, gun ik iedereen.”

Wat bespreken jullie tijdens het Bijbellezen?

“Het leven van Jezus en van Bijbelfiguren die veel strijd moesten voeren in hun leven. Denk aan David, Jeremia, Simson. Zij werden aangevallen en moesten zich verweren. Er zijn parallellen te trekken naar onze tijd waarin er continu aan ons wordt getrokken. Social media, berichten op onze telefoon, drukke agenda’s; er is veel afleiding en verleiding waar we ons tegen moeten weren. Tegelijkertijd lijken we soms vast te zitten in een ratrace van geld verdienen en rekeningen betalen. Het dagelijks leven is duur en intensief. Tijd vrijmaken voor het geloof is soms lastig, maar broodnodig. In ons leven hebben we ook een strijd te voeren.”

Op wat voor wijze draagt sport bij aan geestelijke kracht?

“Wanneer je traint, ben je voortdurend obstakels aan het overwinnen. Je zoekt grenzen op die je, als je volhoudt en doorzet, verlegt. Het aangaan van weerstand maakt sterker. Dit gegeven geldt niet alleen voor sporten, maar voor alle gebieden in het leven. Zelfs als je een toffe baan hebt en een goed huwelijk schuurt het soms. Het is de kunst je niet te laten afschrikken door weerstand en trouw te blijven aan wat goed is voor jou en je gezin. Door te sporten kun je weerstand beter trotseren. Heb je het zo druk dat je geen tijd hebt om naar de kerk te gaan? Voel dan wat je echt wilt en verbind daar acties aan. En durf als man ook leidend te zijn. Je weet, net zo goed als een vrouw, wat goed is voor je gezin. Het is belangrijk dat een man zijn verantwoordelijkheid pakt.”

‘Alles is verwarmd’

“Als we niet oppassen, gaan we aan gemak ten onder”, stelt Wim even later. “Op mijn werk in het autobedrijf zag ik gezonde mannen vanuit hun bed in hun auto stappen, om vervolgens op kantoor achter een computer te zitten en ’s avonds op de bank te ploffen. Een mens is niet gemaakt om binnen te zitten, maar we komen steeds minder buiten. We worden amper blootgesteld aan kou. Alles is verwarmd. Tot het stuur van sommige auto’s aan toe. God heeft ons een lichaam gegeven dat prachtig werkt en sterke systemen heeft. Ons lijf past zich aan weerstand aan. Iedere keer dat we eraan worden blootgesteld, komt het sterker terug. Maar het tegenovergestelde gebeurt ook: gemak maakt ons lichaam zwakker.”

Dit geldt ook voor vrouwen. Wat maakt dat je alleen mannen traint?

“Ik train alleen mannen omdat ik dit als missie heb. Daar komt bij dat wanneer je veel tijd met elkaar doorbrengt in de gym, je kwetsbaarheden bespreekt waardoor je een band kunt opbouwen. Als ik dat met vrouwen zou doen, is dat niet gezond en niet eerlijk naar Jo-Anne toe. Vandaar dat we hebben gezegd dat in onze gym mannen door mannen getraind worden en vrouwen door vrouwen.

Jo-Anne maakte onlangs ook een switch. Ze stopte met haar baan in het onderwijs zodat ze er meer voor de kinderen kan zijn. Dit geeft ons gezin rust. Jo-Anne traint nu een aantal vrouwen. Ze staat achter me en steunt me bij het bouwen van het bedrijf. Ze is echt een powervrouw.”

Jij gaat moeilijkheden aan. Komt er een punt waarop alle weerstand is overwonnen?

“Nee. Het leven is een eeuwige strijd met weerstand. Ik wil nog meer mensen in contact brengen met God. Ik ben zeer toegewijd. En toch, op de dag dat ik Bibles and Barbells organiseer, zit ik slecht in mijn vel en heb ik een kort lontje. Soms vind ik het zo veel gedoe dat ik er zelfs mee wil kappen. Ik vond dit zo vreemd. Want iedere avond met de mannen zie ik dat het werkt. Inmiddels heb ik ontdekt dat weerstand het kwaad is dat me tegen probeert te houden om het geloof te delen. Die wetenschap maakt me onverschrokken. Hoe groter de weerstand, des te belangrijker dat ik hem aanga, weet ik nu.”