Marieke werd verkracht door haar bodyguard: 'Hém vergeven? Dat was jarenlang mijn grote worsteling'

‘Ik voel me leeg. Vreselijk leeg... Ik ben kapot. Ik kan alleen maar huilen. Ik vertrouw niemand meer.’

Deze hartenkreet schreef Marieke op in het dagboek dat ze in 2000 had meegenomen naar Kenia. Tijdens een stage in een sloppenwijk nam haar leven daar een totaal onvoorziene wending.

Op een zonnige novemberdag vertelt ze er openhartig over, aan haar eetkamertafel in Krimpen aan den IJssel. “Het gaat niet om mij,” benadrukt ze vooraf, “maar om Gods verhaal door mij heen.”

Waarom ging je als 21-jarige voor ruim twee maanden naar Afrika?

“In mijn tienerjaren groeide het verlangen om iets in de zending te gaan doen, misschien door verhalen op de zondagsschool en de jeugdvereniging. Na de mavo volgde ik een opleiding tot verzorgende. Daarna heb ik twee jaar in de ouderenzorg gewerkt. Omdat het zendingsveld bleef trekken, stopte ik met werken en koos ik voor een Bijbelschool. Ik zocht naar een manier om de roeping die ik voelde handen en voeten te geven. Via de Bijbelschool kon ik stage gaan lopen in een kliniek in een sloppenwijk in Nairobi. Een soort huisartsenpost, zouden wij zeggen.”

Wat deed je tijdens die stage?

“Mijn belangrijkste taak was het ontvangen van patiënten uit de sloppenwijk. Ook voerde ik eenvoudige controles uit en hielp ik mee met het verstrekken van medicatie. Er kwamen veel moeders met kinderen met malaria, luchtweginfecties en ondervoeding.”

Stonden je ouders achter jouw keuze voor zo’n stage in een Afrikaanse sloppenwijk?

Glimlachend: “Nou, ze vonden het allebei verschrikkelijk eng. Vooral mijn moeder heeft echt wel stevige bedenkingen geuit. En dat snap ik, dat je je als moeder extra zorgen maakt als je dochter naar een sloppenwijk in Kenia gaat. Zelf was ik er diep van overtuigd dat God wilde dat ik naar Afrika ging, dus ik liet me daardoor niet uit het veld slaan. Al heb ik er later uiteraard vaak aan teruggedacht: had ik dit wel moeten doen…?”

Waar sliep je?

“In een huisje aan de rand van die sloppenwijk, dat speciaal was bedoeld voor stagiaires. Dat de deur van mijn huisje überhaupt niet op slot kon, vond ik vreemd, maar daar stond ik verder niet bij stil. Naast en tegenover mij waren er meer huisjes waarin mensen woonden, dus ik voelde me veilig. Matayo, een jongen uit een lokale kerk, had de taak mij te beschermen. Vóór mij had hij al meerdere stagiaires begeleid. Altijd als ik naar de kliniek ging of terug naar mijn huisje wandelde, was hij erbij. Dat moest ook wel, anders was de kans groot dat ik werd lastiggevallen. Hij was gewoon een enthousiaste, vriendelijke en alerte jongen. Hij kende de sloppenwijk op zijn duimpje en nam zijn rol van beschermer heel serieus. Ik vertrouwde hem volkomen.”

‘Ik wil met je trouwen’

In de laatste week voor haar terugkeer naar Nederland merkte Marieke dat Matayo’s houding naar haar toe veranderde. “Hij zei dat hij me leuk vond, dat ik in Kenia moest blijven. En zelfs: ‘Ik wil dat je met me gaat trouwen.’”

Marieke vertelde hem dat die gevoelens niet wederzijds waren. Letterlijk in de laatste nacht voordat ze terug zou vliegen naar Nederland, vergreep hij zich aan haar. In haar dagboek schreef ze: ‘Ik kan alleen maar huilen. Ik vertrouw niemand meer.’

Op de lange terugvlucht naar Schiphol voelde ze zich volkomen lamgeslagen en leeg. “Als ik nu de foto’s bekijk die van mijn terugkeer zijn genomen, zie ik een wit bekkie en een ongelofelijk neppe ‘hier ben ik weer’-glimlach.”

Veel slachtoffers van verkrachting gaan op zeker moment aan zichzelf twijfelen: heb ik dit laten gebeuren…? Herken jij dat?

Marieke knikt. “Ja, nou en of… Ben ik naïef geweest? Uit pure schaamte vertelde ik aan niemand wat mij was overkomen. Maar de vraag die me vooral bezighield, was die over Gods leiding in mijn leven. Ik snapte er niets meer van: ik ging toch voor Hém naar Kenia? Hoe kon Hij dit dan in vredesnaam laten gebeuren? Ik heb het ook uitgeroepen: ‘Ik ging voor U naar Afrika – waar bent U nu? Waarom is dit gebeurd?’ Sinds die ene nacht heeft het geloof bij mij heel lang op een laag pitje gestaan.”

Wanneer vertelde jij je ouders alsnog wat er was gebeurd?

“Een paar weken later. Een week na mijn terugkomst begonnen de lessen op de Bijbelschool weer. Daar hadden ze al snel in de gaten dat ik niet meer die vrolijke flapuit van vóór Kenia was. Vanbinnen was ik een en al boosheid en verdriet. Een van de vrienden vroeg op een gegeven moment letterlijk aan me: ‘Ben je verkracht?’ Toen brak ik. Hij raadde me aan het alsnog tegen mijn ouders te zeggen. Daar zag ik enorm tegen op, maar hij had wel gelijk: ik moest dit niet langer alleen dragen.”

Marieke zucht bij de herinnering. “Het was een óngelofelijk moeilijk gesprek, mijn vader was vooral boos en mijn moeder verdrietig. We hebben samen gehuild, gehuild, gehuild…”

Wist je toen al dat je zwanger was?

“Nee, dat was twee of drie weken later. Ik merkte dat ik over tijd was en deed een test, die positief bleek.”

Hoe reageerden je ouders op die tweede klap?

“In eerste instantie heb ik het niet verteld. Ik wist me werkelijk geen raad. Ik was niet alleen verkracht, maar had opeens ook geen toekomst meer. Op een gegeven moment heeft mijn moeder er zelf naar gevraagd. Daarna ben ik liefdevol door mijn ouders opgevangen.”

Zo wonderlijk was dat

Begon op enig moment toch jouw moederhart te kloppen, ook al wilde je dit kind in eerste instantie niet?

“Ja, zo wonderlijk was dat. Naarmate de zwangerschap vorderde, voelde ik steeds meer liefde voor het kindje dat in mij groeide.”

In december 2000 kreeg je een gezonde dochter.

Marieke knikt. “Naomi. Dat betekent ‘liefde’, ‘de liefelijke’. Die naam had ik al heel lang in mijn hoofd. En toen ik haar zag, wist ik het: ja, jij bent Naomi. Ook al had ik nog genoeg vragen, de zwangerschap heb ik vooral als iets wonderlijks ervaren.”

Wanneer begon het geloof bij jou weer te leven?

“Dat gebeurde gaandeweg. Ik ben jaren vanuit gewoonte naar de kerk gegaan en heb met een bepaalde lauwheid geleefd. Pas na het volgen van traumatherapie wist ik: God heeft mij genezen. Daarna groeide mijn verlangen om opnieuw een intieme relatie met God te ontwikkelen en het oude achter me te laten.”

In de eerste jaren was dat niet makkelijk

Een relatie

Nadat ze een opleiding tot verpleegkundige had gevolgd, gebeurde er iets wat Marieke niet voor mogelijk hield: ze kreeg een relatie. “We zaten samen op een Bijbelkring van de kerk. Wouter wist wat mij was overkomen en durfde het tóch met mij aan. Wonderlijk genoeg voelde ik me ook tot hem aangetrokken, ondanks wat ik had meegemaakt, en zijn we getrouwd. In de eerste jaren was dat niet makkelijk. Dankzij Gods genade zijn we bij elkaar gebleven, en hebben we samen een zoon en een dochter gekregen.”

Heb je geworsteld met de vraag of je Matayo moest – en zo ja: kon – vergeven?

“Dat was voor mij jarenlang dé grote worsteling. Ik kon heel boos worden als iemand hier tegen mij over begon. Door het verlangen naar een intieme relatie met God begon het onderwerp vergeving steeds meer te knagen. Ik wist dat ik hier iets mee moest doen. Iemand zei op een gegeven moment: ‘Als je vastzit in onvergevingsgezindheid, kan de heilige Geest niet door jou heen stromen.’ In eerste instantie dacht ik: vergeven? Nooit! Achteraf is deze opmerking voor mij cruciaal geweest in het vergevingsproces.”

Zijn brieven heb – ongelezen – in stukken gescheurd

Na een korte stilte: “In het begin stuurde Matayo mij nog brieven. Die heb ik – ongelezen – in stukken gescheurd en weggegooid. Ik wilde niets meer met hem te maken hebben. Maar kennelijk hadden mijn ouders dit ontdekt. Want toen ik eenmaal getrouwd was met Wouter, gaven ze mij een brief die ik niet had gezien. Ze zeiden: ‘Je woont nu op jezelf en we hebben hier iets waarvan we denken dat je er iets mee moet. Want iemand vraagt je om vergeving.’”

En?

Marieke schudt nee. “Dat kon ik niet, hem vergeven. Ik weet niet meer zeker of ik toen die brief heb gelezen of niet, maar ik heb ’m sowieso boos weggelegd. Zo van: ik ga jou niet vergeven. Vele jaren later, terwijl God mij liefdevol leerde om te vergeven, was er één Bijbeltekst die me maar niet losliet. Paulus schrijft in Efeziërs 4:32: “Vergeef elkaar zoals God u in Christus vergeven heeft.” Ik dacht: ik leef weer vanuit de genade van Christus, en mijn eerste liefde voor God is gelukkig terug. Maar als ik werkelijk wil wándelen zoals Jezus, moet ik ook dóén zoals Hij. Dan heb ik te vergeven.”

Met vergeven leg je het oordeel terug waar het hoort: in Gods handen

Die tekst was daarin voor jou een sleutel?

“Absoluut. En wat ik óók leerde, in dat proces van toegroeien naar vergeven, is dat je daarmee het oordeel teruglegt bij God. Je hoeft niet te vergeten, of het trauma te bagatelliseren. Met vergeven leg je het oordeel terug waar het hoort, namelijk in Gods handen.”

Met haar gebalde vuisten tegen haar borst geklemd: “Dat deed ik niet, wist ik diep vanbinnen. Ik hield iets vast wat niet bij mij hoorde, namelijk dat oordeel. Helemaal aan het einde van mijn jarenlange worsteling met God heb ik het hier thuis op de bank tóch hardop uitgesproken: ‘Matayo, ik vergeef het je.’ Op datzelfde moment ervoer ik een diepere genezing dan de traumatherapie al had bereikt. In de maanden erna bloeide ik op, begon ik te ervaren dat vergeving vrijheid betekent én groeide mijn relatie met God.”

In 2023 ben je zelfs samen met Naomi en Wouter teruggegaan naar Kenia, om Matayo op te zoeken in Nairobi.

“Klopt. Naomi had al heel lang het verlangen om haar biologische vader te ontmoeten. Lang verhaal kort: via social media heeft ze contact met hem gezocht. Hij stond ervoor open ons te ontmoeten, in zijn kerk. Dus toen zijn we gegaan, met z’n drieën. Natuurlijk vond ik dat spannend. ‘Heer,’ zei ik tegen God, ‘als U dit leidt, dan gaat U ook nu met mij mee...’ Het bijzondere was dat Matayo schuld heeft beleden voor wat hij mij heeft aangedaan. Op mijn beurt heb ik tegen hem gezegd: ‘We staan hier opnieuw samen, en ik heb het afgelopen jaar geleerd om je te vergeven. Nu zeg ik het tegen je. Ik heb je vergeven. En het mooie is, je bent door God vergeven.’ Daarna hebben we eindeloos lang op elkaars schouders staan huilen. Het was een moment van verzoening en vergeving.”

Mooie tranen

Met stralende ogen: “Tranen vloeiden van alle kanten, maar nu waren het alleen maar mooie tranen. Ik kon hem weer in de ogen kijken en voelde… dat het goed was. Alle boosheid was weg. God heeft me compleet geheeld. En het mooiste? Ik ben eindelijk weer mezelf geworden: dezelfde enthousiaste Marieke als vóór Kenia. Vergeving nam alle blokkades weg. Gods Geest kan nu weer ongehinderd door mijn leven stromen, zoals God het bedoeld heeft.”

Klopt er nog steeds een zendingshart in jouw borst?

“Jazeker. Weet je wat ik heb geleerd? Als gelovige breng ik, overal waar ik kom, Gods koninkrijk met mij mee. Daar hoef ik niet per se landsgrenzen voor over.”

Eerder vertelde Marieke haar verhaal in 'De Verandering'. Deze uitzending van zaterdag 12 april 2025 is terug te zien via NPOstart.nl én via het YouTube-kanaal van dit EO-programma.