Joy Wielkens vindt zichzelf een ‘onrustig persoon’. Daarom zoekt ze vaak de stilte op

Altijd ambitieus of tevreden met waar je bent?

“Ik werk in een best wel gejaagd vak. Je leeft in de waan van de dag en je bent zo goed als je laatste project. Stilstaan kan niet. Dus soms moet ik mezelf eraan herinneren hoe tevreden ik ben met wat ik al gedaan heb. Dan word ik met terugwerkende kracht trots, want ik ben al lang aan de weg aan het timmeren”, zegt Joy. “Laatst zag ik dat de film Sonny Boy op Netflix staat, waar ik in 2009 in speelde. Ik zag een vijftien jaar jongere Joy – en niet dat ik toen slechter was, maar ik ben wel gegroeid in het vak.”

Je weet pas wat je kan totdat je het doet.

Joy blijft naar eigen zeggen ambitieus. “En dat heb je ook wel nodig in dit werk. Op je lauweren rusten en denken: hier laat ik het bij, lijkt mij heel saai. Je moet meegaan met de tijd, want de scene ontwikkelt zich. Ze zeggen in dit vak weleens: je bent je eigen concurrentie. Je moet jezelf blijven herontdekken.” Joy kiest daarom graag acteerrollen die haar uitdagen. “Je weet pas dat je het kan totdat je het doet. Je wil natuurlijk niet voor schut staan, maar je hebt ook een aantal weken om toe te werken naar het moment dat je op moet.” Ook in de muziek blijft ze haar grenzen opzoeken. “Ik heb straks zangles en dan ga ik een nummer kiezen dat totaal buiten mijn macht ligt. Na een paar lessen merk ik dan dat ik het wél kan zingen.”

Tekst gaat hieronder verder.

• De prijs van haast: ‘Als we gestrest zijn, kunnen we nauwelijks een echt gesprek voeren’

  Klik hier

Praten of stilte?

“We zijn allemaal op de vlucht voor de stilte”, duidt Joy. “We zijn allemaal bang om bij onze gevoelens en gedachten te komen, daar doe ik ook aan mee.” Toch gaat Joy af en toe op stilteretraites. “Daar ervaar ik pas echt de kracht om in stilte met jezelf te zijn. Je kunt dan pas echt naar binnen kijken. We rommelen en tetteren over onze eigen pijnpunten heen, maar tijdens zo’n retraite word je gedwongen om na te denken over wat je allemaal met je meedraagt.”

De eerste dagen van zo’n retraite zijn onwennig, volgens Joy. “Maar als je je daarmee verzoent, ga je op een soort ontdekkingstocht in jezelf. Je denkt na over wie je bent en wat je heeft gevormd. En als je maar lang genoeg stil bent, komen er ook ineens herinneringen terug. Hoeveel therapieën je ook hebt, met praten gebeurt dat toch echt minder.”

Hartstochtelijk of rustig?

“Ik ben allebei, maar ik moet wel zeggen dat ik een leven zonder hartstocht niet zou willen. Hartstocht is toch wel echt noodzakelijk. Dat geeft je het gevoel dat je iets wil bereiken, dat je leeft. Je kunt dan ook veel verliezen, maar het is in ieder geval niet zo gezapig of ingedut. Dat heb ik zeker nodig; in de liefde, in vriendschappen, maar ook in mijn werk.  Er moet voor mij iets op het spel staan.”

• Hoe vind je zingeving in de stilte?

  Stilte? Dat is soms ver te zoeken. En wat heb je daar ook eigenlijk te zoeken? Er moet van alles gebeuren. Dus hoe vind je zingeving in de stilte, in je leven?

  Klik hier

Zingen of acteren?

“Het liefste doe ik het allebei en dan ook tegelijkertijd, maar als ik echt moet kiezen, dan kies ik toch voor de muziek”, biecht Joy op. Ze vertelt dat er geen bewust moment is geweest dat ze heeft gekozen voor een zangcarrière. “Vroeger luisterde ik veel platen van mijn moeder, die ik ging nazingen. Ik zing heel veel en ik heb het vaak niet eens door. Maar ik zou niet kunnen zingen zonder acteren. Zingen werkt op een andere dimensie. Voor mij komt muziek en de fysieke ervaring dicht bij ademen; het is mijn levenslucht.”

Rust, reinheid en regelmaat of ruimte voor spontaniteit?

Echt kiezen kan Joy niet. “Op het moment dat ik veel rust, reinheid en regelmaat heb gehad, heb ik veel behoefte aan reuring. En heb ik mezelf uitgeput, dan neem ik weer een pas op de plaats.” Dat past ook bij haar persoonlijkheid. “Ik ben erg outgoing, maar ik kan ook goed tijd met mezelf doorbrengen.” En dat heeft ook met haar werk te maken, legt Joy uit. “Het lijkt alsof acteren een makkelijk beroep is, maar je moet altijd aanstaan. Je kunt niet zoals op kantoor even tien minuten kletsen bij het koffiezetapparaat. Door dat constante geven, moet je ook weer opladen.” Dat opladen doet Joy onder andere door veel te wandelen. “Ik vind dat heerlijk, een beetje slenteren door Amsterdam. Koffietjes drinken en wandelen zonder doel zijn fijne manieren om tot rust te komen.”

• Selma van Dijk: ‘Vroeger stond ik met mijn vader op het toneel, nu met mijn zoon in de radiostudio’

  Klik hier

Beeld: Rosanne Willems