Aaliyah is oprichter Mama’s Koelkast: ‘Leer van je moeder koken, zolang het kan’

Hoe is Mama’s Koelkast ontstaan?

“Dertien jaar geleden werd mijn moeder ziek. Ik werkte toen nog voor het Jeugdjournaal, maar besloot voor haar te gaan zorgen. Negen maanden later overleed ze. Ze gaf me altijd eten mee; mijn vriezer lag vol met haar gerechten. Ik wist: als ik die maaltijden opeet, kan ik haar gerechten nooit meer proeven. Toen ik verhuisde van Utrecht naar een boerderij in Groenekan moest mijn vriezer ontdooid worden. In één week at ik alles wat ze me had gegeven: harira, bissara (Marokkaanse erwtensoep), panbrood, kippetjes, olijfolie en kruiden. Het enige wat ik nu nog van haar heb, is een potje kruiden. Niet lang daarna ontstond het idee voor Mama’s Koelkast: vrouwen die fantastisch kunnen koken bij elkaar brengen, hen helpen daar iets mee te doen en zo hun eigen inkomen te verdienen. Zodat ze zelfstandig, onafhankelijk en met vertrouwen de toekomst in kunnen.

Het begon klein, met een winkel op de Oudegracht in Utrecht. Eén koelkast en één mama: mama Jane. Inmiddels leiden we elk jaar zestig vrouwen op. In september namen we het restaurant van het Luxor Theater in Rotterdam over, waar nu Rotterdamse mama’s koken. Daardoor gaan we nu wel 120 vrouwen per jaar opleiden tijdens een drie maanden durende academy. Wat altijd hetzelfde blijft: het begint met passie. Moeders die, vaak onzeker, bij ons binnenkomen, gaan koken en veranderen compleet naar een bloem die helemaal opengaat. Ze vinden hun kracht terug, door de kans te krijgen te doen waar ze goed in zijn. Ik zie het elke dag gebeuren en dat blijft zo mooi om te zien.”

• Zahia emigreerde van Palestina naar Nederland: ‘Als ik falafel maakte, werd de pijn in mijn hart verzacht’

  Klik hier

Toen Mama’s Koelkast tien jaar bestond, verscheen jullie kookboek: Het kookboek van Mama’s Koelkast. Waarom wilden jullie dit boek schrijven?

“We wilden iets tastbaars maken. Een ode aan alle vrouwen die met ons samenwerken. Eigenlijk kwam het helemaal niet uit qua tijd, want ik had net een winkel geopend. Maar het werd een mooi, liefdevol en intens proces, samen met alle vrouwen die eraan meewerkten.”

Wat zijn je favoriete gerechten uit het boek?

“Het panbrood, de msmen (Marokkaanse pannenkoek) en jam-kokoskoekjes van mijn moeder achter in het boek. Daarnaast heb ik van elke mama een favoriet gerecht. Ik werk al zo lang met ze samen; hun eten is voor mij heel belangrijk. En natuurlijk: de couscous van mama Zohra! Alleen al als ik het woord couscous hoor, of als ik het ruik of proef, gebeurt er van alles met me. Ik ben ermee opgegroeid. Dan komen er meteen zoveel beelden en herinneringen boven. Dat is wat eten met je kan doen.”

Alleen al als ik het woord couscous hoor, of als ik het ruik of proef, gebeurt er van alles met me.

Wat kreeg je van je moeder mee als het om koken gaat?

“Ik was als kind rebels en absoluut niet met koken bezig. Wel at ik – als enige van ons gezin van negen kinderen – alles wat mijn moeder maakte, zelfs ingewanden. Daar was ze altijd heel trots op: ‘Aaliyah eet álles!’ Ze riep me vaak de keuken in, maar ik was met andere dingen bezig. Ik heb nergens spijt van in het leven, behalve van dat stukje. Had ik maar vaker naast haar gestaan in de keuken, van haar geleerd. Heb je nog een moeder, maak er alsjeblieft gebruik van. Leer van haar koken, zolang het kan.”

Wat is jouw ultieme kooktip?

“Maak een kookdraaiboekje als je gaat koken voor een grote groep. Dat helpt om structuur te vinden en in alle rust, met liefde en aandacht, te koken. Schrijf op welke ingrediënten je nodig hebt en wanneer je ze gaat inkopen. Maak daarna een kookplan: wat ga je koken en wanneer? En onthoud: je hoeft zeker niet alles op de dag zelf te koken. Je kunt heel veel invriezen, dat doen wij ook. Soms koken we wel voor duizend mensen. Sauzen, zoetigheden, pasta, couscous, groenten en gemarineerde kip: het kan allemaal de vriezer in!”

Het kookboek van Mama’s Koelkast. Ode aan onze moeders en hun keukens, Aaliyah Bochhah en Pay-Uun Hiu, Mama’s Koelkast, 288 blz. € 34,95

Tekst: Joëlle Baelde
Beeld: Mariët Mons