Acteur Waldemar Torenstra: ‘Ik probeer zo veel mogelijk te lachen’

De goedlachse acteur komt uit een veelkleurig gezin. Zijn vader werkte zich vanuit een arbeidersmilieu omhoog en ging studeren. Zijn moeder kwam uit adellijke kringen en werd opgevoed door een gouvernante. In de jaren zeventig vonden de twee elkaar en zegden hun afkomst vaarwel om vervolgens als hippies de wereld te verbeteren. In Waldemars tienerjaren gaan de twee uit elkaar. Desondanks blijft de band met beide ouders sterk. “Momenteel is mijn vader aan het dementeren, dus dat is best pittig. Ik raak mijn vader kwijt zoals ik hem kende en moet afscheid nemen en de relatie herzien. Ik ben heel blij dat ik nu bewondering voel in plaats van pijn vanwege de dementie. Hoe hij dit met opgeheven hoofd draagt, zonder te klagen en ook met de nodige humor naar zichzelf. Hij komt weleens een paar dagen bij ons logeren. Dat is natuurlijk heel veel zorg, maar hij is ook opnieuw een voorbeeld geworden voor de kinderen. Als je met hem het kaartspelletje pesten doet, dan weet hij na een paar keer al niet meer wat hij moet doen. Dan vraagt hij: ‘Ik heb dit poppetje op mijn kaart. Mag ik deze dan op deze leggen?’ ‘Nee opa, dat kan niet’, zeggen de kinderen dan en dan lachen we hard met elkaar. Dat is op een bepaalde manier heel bevrijdend.”

Ik ben heel blij dat ik nu bewondering voel in plaats van pijn vanwege de dementie

Een vrolijk hart bevordert een goede gezondheid, een sombere geest verzwakt het lichaam (Spreuken 17:22)

“Ik probeer zo veel mogelijk te lachen, want ik geloof heel erg in selffulfilling prophecy. Dus ook als je met het verkeerde been uit bed bent gestapt, probeer dan zo snel mogelijk even te lachen. Ik geloof niet dat het leven maakbaar is, maar individueel kun je wel heel veel aan je gemoed doen: door jezelf even een zetje in de goede richting te geven en je te verbinden aan leuke dingen. Pak een lekkere croissant, zet een lekkere kop koffie, zorg dat je een lach op je gezicht hebt, ook als je moe bent. Dat komt me niet aanwaaien, maar ik ben wel gezegend met een geïnteresseerde, open en vrolijke basishouding. Dat is iets wat mijn ouders ook wel hebben gestimuleerd.

Het is natuurlijk niet zo dat je jezelf altijd tot in het diepst van je zijn vrolijk kunt maken door een lekkere kop koffie. Anderhalf jaar geleden is een goede vriend heel onverwacht uit het leven gestapt. Hij was ook iemand die altijd een lach op het gezicht had, maar ineens was hij er niet meer. Dus ik wil ervoor waken om te zeggen dat je jezelf altijd vrolijk kunt maken. Ik kan alleen zeggen dat het voor mij werkt om mezelf af en toe een zetje te geven. Dat doe ik door te zoeken naar de mooie, inspirerende dingen in het leven en dan is er heel veel om van te genieten. Dat zorgt dat ik mijn batterij oplaad. Ooit zei een regisseur tegen me: ‘Je moet altijd alleen de dingen doen waar je hart sneller van gaat kloppen.’ Zo probeer ik elke dag op te staan.”

Een dwaze zoon is een groot verdriet voor zijn vader en bitterheid voor haar die hem heeft gebaard. (Spreuken 17:25)

“Met acteren heb ik een beroep gekozen als dwaas, clown, als nar. Ik weet niet of mijn ouders daar toen heel blij mee waren. Ik denk het eigenlijk niet, want ik kon heel goed leren en studeerde economie. Daarmee kon ik een veel steadier job krijgen, maar ze hebben me altijd gesteund in wat ik wilde. Misschien waren ze wel verbaasd dat ik wilde acteren. Omdat ik stotterde, was het niet de meest logische keuze. Als kind stotterde ik een stuk meer, maar nu hakkel ik nog steeds af en toe. Tegelijk denk ik dat de dwazen, net als in sprookjes, vaak de waarheid in pacht hebben. Het vak van acteren heeft mij veel gebracht en het is een goede weerspiegeling van de openheid die ik in het leven wil hebben. Ik denk dat mijn ouders me daarom toch geen dwaze zoon vinden.

Omdat ik stotterde, was acteren niet de meest logische keuze.

Natuurlijk heb ik mijn dwaze dingen en dwaze periodes gehad. Doordat we veel verhuisd zijn, voelde ik me soms ontheemd en maakte ik misschien niet altijd de juiste keuzes. Of toen mijn ouders gingen scheiden, dat was aan het eind van mijn tienertijd, gingen mijn broertje en ik onze eigen weg en hebben we elkaar een aantal jaren minder gesproken. Maar dat is allemaal weer goed gekomen. We hebben een goede band, maar wel vanuit een heel sterke eigenheid. Er is natuurlijk geen gezin meer over. We hebben geen familiehuis meer waar we soms naartoe kunnen gaan. Dat is wel iets wat ik mis.”

Een vrouw verwerft haar eer door haar bevalligheid, een man zijn rijkdom door zijn kracht. (Spreuken 11:16)

“Dit is wel een heel traditionele uitspraak. Ik hou ook van bevallige mannen en krachtige vrouwen. Ik heb moeite met de strikte scheiding tussen man en vrouw. Ik geloof dat we allemaal iets vrouwelijks en mannelijks in ons hebben. Het dwingende dat een vrouw bevallig moet zijn, is voor heel veel vrouwen een heel arelaxte situatie. En er zijn ook mannen die denken: ik wil helemaal niet krachtig zijn. Tegelijkertijd zit er in dit traditionele plaatje ook een schoonheid die in kunst en op andere plekken in het leven heel mooi is uitgewerkt. Een mooi geschilderd Mariabeeld heeft iets bevalligs. Daar kan ik heel erg van genieten. Maar als ik naar mijn kinderen kijk, is het niet zo dat ik mijn zoon krachtig leer te zijn en mijn dochter bevallig. Ik leer mijn dochter om ook heel erg krachtig en sterk te zijn en mijn zoon ook bevallig. Het zijn kwaliteiten, maar ik zou dat niet willen koppelen aan het gender dat je hebt. Mijn vrouw heeft zo haar momenten van kracht en bevalligheid en ik hopelijk ook. De lol is om elkaar daarin te versterken. Ik kan alleen maar zeggen dat ik met mijn vrouw een lot uit de loterij heb gekregen.”

Een dwaas toont onmiddellijk zijn woede, wie verstandig is, zwijgt als hij beledigd wordt. (Spreuken 12:16)

“Zwijgen is goud en spreken zilver, is het gezegde toch? Dat geldt natuurlijk altijd, maar is wel een mooie uitspraak. Er wordt door mensen graag veel gesproken over ‘onzin’ en er wordt weinig gesproken over waar het écht om gaat. Om niet bevooroordeeld te zijn, open te zijn naar anderen, liefde te delen, respect te hebben voor andermans mening, te zorgen voor elkaar, elkaar accountable te houden. Binnen je mogelijkheden elke dag een iets betere wereld achterlaten. Ik heb een keer een uitspraak gedaan over de bekladde deur van Thierry Baudet en dat ontplofte op social media. Ik zei dat dat natuurlijk niet hoort, maar dat ik heel blij was dat er voor de rest niet iets ernstigs was gebeurd. Maar volgens de media bagatelliseerde ik de situatie, dus toen wilden mensen mijn kinderen ontvoeren en mijn deur bekladden. Die deur is ook beklad en de politie zei dat ik beter geen aangifte kon doen, want anders zou het weleens kunnen escaleren.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

We zijn een samenleving aan het creëren waarin je niks meer over de ander mag zeggen, maar er is toch gewoon een midden waarin we met elkaar een belang hebben en dat mag toch ook verdedigd worden? Toen twintig jaar geleden shownieuws-achtige programma’s op tv kwamen, waren we het erover eens dat dit een beetje roddelen was. Het was niet netjes, maar je las de roddelbladen wel stiekem bij de kapper. Nu is het algemeen goed geworden. Het gebeurt mij ook weleens dat een oom of tante zegt: ‘Wat rot dat het zo slecht gaat tussen jou en Sophie’, omdat ze dat ergens hebben gelezen. Gelukkig zijn Sophie en ik daar allebei inmiddels in getraind. Het enige is dat het soms ongemakkelijk is voor de kinderen als ze er op school mee geconfronteerd worden. Ik vind het wel echt een ziekelijke neiging van onze cultuur om zo gefocust te zijn op negativiteit en speculatie. Ook in het nieuws, trouwens.”

Welke spreuk inspireert jou?

“Er zijn heel veel spreuken die mij inspireren, maar ik denk dat mijn motto in het leven is dat ik zonder motto leef. Hoe langer ik leef, hoe meer ik me er bewust van ben dat ik als mens altijd dingen probeer te kaderen, omdat ik het wil snappen en dus wil bepalen – en daar komt altijd enige mate van vooroordeel bij. Maar ik wil in mijn werk en mijn persoonlijke leven een openheid hebben naar andere mensen. Ik wil snappen hoe zij naar de wereld kijken en hoe dat mij kan verrijken. Dus zelfs het motto ‘ik sta open voor iedereen’ zou me daarin beperken, omdat ik mezelf dan toesta dat ik kader. Ik leef zonder stelregels en ik probeer gewoon elk moment van de dag zo bewust en open mogelijk tegelijk te zijn en dan zie ik wel waar het schip strandt. Niet zomaar, maar zo bewust mogelijk. Ik wil graag zonder oordeel leven en als ik ga kaderen, moet ik er een mening over hebben. Ook mijn hoofd wil de hele tijd oordelen. Heel stom is dat. Blijkbaar hoort het bij hoe we gebakken zijn, maar je kunt er wel tegen vechten.”

Tekst: Jeannette Coppoolse 
Fotografie: Nienke van Denderen