In deze rubriek gaat Eva op zoek naar antwoorden op vragen rond relaties. Verschillende experts denken mee, afhankelijk van het onderwerp. Deze keer een stel dat van elkaar verwijderd is geraakt door hun ongewenste kinderloosheid.
Beste Eva,
Wij zijn een stel van 48 en 52 jaar oud en we hebben geen kinderen. Dat hadden we wel heel graag gewild, maar na jaren proberen en allerlei trajecten hebben we moeten accepteren dat het ons niet gegeven is. Of nou ja, accepteren … in de praktijk is het tussen ons in komen staan. Op de een of andere manier zijn we elkaar steeds meer verwijten gaan maken en op dit moment leven we – als ik eerlijk ben – een beetje ons eigen leven. Onder de streep zijn we allebei verdrietig, maar we vinden elkaar niet …
Paula
Wat goed dat jullie dit inbrengen. Een heel waardevol onderwerp. Natuurlijk kennen wij jullie situatie niet goed genoeg om specifiek advies te geven, maar we kunnen wel een aantal dingen noemen die van belang zijn.
Onzichtbaar verlies
Zoals je beschrijft: achter kinderloosheid kan een wereld schuilgaan van rouw, verdriet en teleurstelling. Het is een onzichtbare verlieservaring voor beide partners, waardoor je allebei in een rouwproces terechtkomt. Als je dezelfde manier van rouwen hebt, zul je elkaar daar waarschijnlijk goed in kunnen steunen. Als de stijlen van rouw juist sterk verschillen, is het een ander verhaal. De een kan introvert zijn en delen lastig vinden, de ander kan extravert zijn en er juist veel over willen praten. In dat geval is het heel belangrijk van elkaar te begrijpen hoe je rouwt en wat je daarin van de ander wel of niet nodig hebt. Communicatie daarover is van levensbelang voor je relatie. Anders krijg je twee mensen die schreeuwen vanuit hun wonden, maar elkaar niet vinden. Door inzicht in deze materie kom je van een manier van rouwen die je zelf kent, naar een gezamenlijke manier die jullie (opnieuw) verbindt.
Seksualiteit
Rond kinderloosheid kunnen zich allerlei (neven)problemen voordoen. Het kan iets doen met jullie seksualiteit, je mannelijkheid, je vrouwelijkheid, je zelfbeeld, of zelfs gevoelens van schuld of schaamte oproepen.
Ga samen (of beter nog: onder begeleiding) na welke thema’s bij jullie geraakt zijn. Kunnen jullie nog genieten van seksualiteit of is het door alle trajecten bijna een technische handeling geworden? Heeft het – hoe onterecht ook – iets gedaan met jullie gevoel van man of vrouw zijn? Hebben jullie weleens last gehad van schuldgevoelens ‘omdat je het de ander niet hebt kunnen geven’? Of spelen er andere thema’s?
Respecteer de verschillen in verwerking, probeer de ander te geven wat hij nodig heeft.
In het licht
Pas als je weet waar de pijn zit, kun je die samen ‘in het licht’ brengen – om je van daaruit werkelijk te verbinden met de ander. Je gaat aangeven wat jij nodig hebt en je verdiepen in waar de ander behoefte aan heeft. Op zo’n moment is schoppen, slaan, bevriezen, beschuldigen of afstand nemen niet meer nodig. Je hart verzacht en je ziet opeens achter alles de machteloze pijn van de ander. Dat is het moment om weer samen op weg te gaan. Respecteer de verschillen in verwerking, probeer de ander te geven wat hij nodig heeft en begin een gezamenlijke reis. Het kindje dat jullie nooit gekregen hebben, kan misschien wel zijn of haar eigen ritueel of gedenkplek krijgen.
De achterkant van deze levenslange rouw is liefde. Wie weet waar jullie vanuit deze pijn en dit verdriet nog samen ‘leven’ aan mogen geven. Zijn er verlangens? Zijn er dromen? Plekken waar jullie mogen uitdelen van wat jullie te geven hebben?