‘School­cij­fers checken op Magister? We weten niet eens de inlogcode’

‘O, jongens, ik was véél erger dan jullie’, zegt ze weleens tegen haar kinderen. Noem een puberzonde, en Annemarie heeft ’m begaan: “Ik ben blijven zitten, ik heb gerookt, ik heb geblowd en ik heb een keer iets gestolen – ik schaam me kapot. Natuurlijk had ik dit mijn kinderen liever niet verteld, maar dat is hypocriet. Sterker nog: ik denk dat die herkenning juist heel fijn voor ze is. Papa en mama zijn ook maar mensen, die ook ooit puber zijn geweest en stomme fouten hebben gemaakt.”

Meterslange eettafel

Op het getik van een antieke staande klok na, is het stil in huis. De meeste kinderen zijn naar school. En iedereen die nog wel thuis is, heeft Annemarie naar boven gebonjourd. Midden op de meterslange, witte eettafel ligt haar grote agenda opengeslagen. Waar ze met één kind de chaos met moeite te boven kwam, deelt ze nu op haar Instagramaccount @demammavan regelmatig haar weekplanning met haar volgers. Aan deze zelfde eettafel komen de gesprekken met de pubers op gang. Over seks bijvoorbeeld. “Onderwerpen als seksualiteit bespreken we zelfs het liefst aan tafel waar alle kinderen bij zijn”, vertelt Annemarie terwijl ze van haar thee nipt. “Eten is een van de weinige activiteiten waarbij je gesprekken kunt voeren zonder elkaar aan te kijken. Ideaal voor dit soort thema’s. En de jongere kinderen krijgen er ook meteen wat van mee. Twee vliegen in één klap!”

Naar de sauna

Als hun kinderen zo rond hun 12e tegen de puberteit aan zitten, nemen Annemarie en haar man Maarten ze mee naar de sauna. “Ik vind het zó leuk om daar te lopen!” vertelt ze enthousiast. “Het is toch fantastisch hoe een lichaam in allerlei soorten en maten bestaat. Prachtig! Hier lopen niet alleen de TikTok-perfecte meisjes, maar ook dikke mensen, dunne mensen, en een oma van 80 die haar borsten hier heeft hangen” – ze wijst naar haar navel. Je mag er gewoon zijn, alles is mogelijk. Die boodschap willen we de kinderen meegeven voordat ze echt in de puberteit komen en onzeker worden over hun lichaam.” Na een korte stilte vervolgt ze: “Al moest ik er zelf ook aan wennen dat het lichaam van mijn oudste zoon veranderde. Mijn lieve, kleine Jimmie veranderde plotseling in een echte man met een piemel. Dan kun je zeggen: kom op, Annemarie, je weet toch hoe dat gaat? Maar als vrouw had ik natuurlijk alleen die ontwikkeling bij mezelf gezien van borsten en schaamhaar. Dus ik moet toch eerlijk toegeven dat ik een beetje schrok.”

• De beste verhalen voor ouders van pubers lees je in Pubergedoe!

  Pubergedoe is een magazine voor puberouders die af en toe met de handen in het haar zitten. Bestel 'm hier!

  Klik hier

Inktzwarte periode

Zelf vond Annemarie de puberteit maar een ingewikkelde periode. Fronsend: “Van mijn gezin had ik denk ik de heftigste puberteit. Mijn hele hormoonhuishouding, nee, álles stond op z’n kop. Daar kwam nog eens bij dat ik vanaf mijn 15e aan de Diane-pil ging. Een zware anticonceptiepil die weliswaar mijn acne verminderde, maar me ook depressief maakte. Ik herinner me die tijd als een inktzwarte periode. Ik wist niet goed meer wie ik was en waar ik voor stond. Nog altijd zak ik in zo’n dipje als ik ongesteld moet worden. En nu ik in de overgang ga, denk ik: daar gaan we weer. Het voelt zo vergelijkbaar.

Als Annemarie haar eigen kinderen met hun puberteit ziet worstelen – daarover vertelt ze later meer – wordt ze er daarom ook weleens verdrietig van. “Mijn oudste dochter is inmiddels 20, maar in de afgelopen jaren heb ik meerdere keren tegen haar gezegd: ‘Ik vind het heel rot voor je waar je nu doorheen moet gaan, maar je móét er zelf doorheen. Natuurlijk zijn wij er voor je. Maar we kunnen het niet voor jou doen. Weet dat er licht is aan het eind van de tunnel. Ook de puberteit gaat weer over.’”

Die avond biechtte ik het op: 'Mama heeft vroeger ook iets gepikt'

“Als puber heb ik ook weleens iets gestolen”, vervolgt Annemarie met een schuldbewuste blik. “Dat heb ik aan mijn kinderen verteld nadat een van hen iets had gestolen bij de BCC. Hij was ermee weggekomen. Maar toen ik erachter kwam, heb ik alsnog de politie naar de BCC laten komen, en hem daar de boete laten betalen. Die avond bespraken we aan tafel wat er nu precies was gebeurd. En toen biechtte ik het op: ‘Mama heeft vroeger ook iets gepikt.’ Ik legde uit dat het door groepsdruk kwam. Iedereen rookte en iedereen jatte, dus ik ook. Nu besef ik dat ik daarmee ook iets van een ondernemer heb afgenomen. Ik had gewoon moeten betalen. Juist als ouder kan ik mijn kinderen de consequenties op de lange termijn laten zien. Want ik heb ooit stagegelopen bij de politie: dan wordt er wél even gecontroleerd of er iets op je strafblad staat. Als ik voor mijn diefstal was gepakt, was ik mijn leven lang de sjaak geweest.”

Eerste pannenkoek

Annemarie haalt haar schouders op: “En natuurlijk denken pubers dan alsnog: het loopt allemaal wel los. Als ze willen roken, dan roken ze. Als ze willen stelen, dan stelen ze. Maar dan heb ik in ieder geval mijn ervaring en de consequenties verteld. Daarna laat ik het los.”

Die ontspannen houding heeft ze door de jaren heen moeten leren. Hoe anders ging dat bij haar oudste zoon Jim (24) – haar eerste pannenkoek, zoals ze hem liefkozend noemt. “Die mislukt altijd, hoewel dat natuurlijk niet voor Jim geldt. Bij zijn opvoeding heb ik alle mogelijke fouten gemaakt. Na een turbulente basisschoolperiode hadden Maarten en ik alles op alles gezet om Jim een nieuwe start op de havo te geven. Maar toen deed hij er niets mee! Vervolgens maakten we de fout erbovenop te springen. Úren heb ik met hem gezeten om hem te overhoren. We stelden consequenties en pakten hem alles af – zijn telefoon, tablet, laptop, hij mocht niet meer naar vrienden…”

Toen hij 18 werd, stopte Jim per direct met school

Met een wanhopig gebaar gooit ze haar handen in de lucht: “Het had allemaal geen effect. Uiteindelijk hadden we niets meer. We zaten in een totale onmachtspositie. Wat hebben we het daarmee verziekt voor hem. Allemaal uit liefde, hè? Hij wilde dierenarts worden of iets met dieren gaan doen. Daar heb je minstens een havodiploma voor nodig. Maar als hij al plezier had in school, was dat nu in ieder geval verdwenen. Toen hij 18 werd, stopte hij per direct. Hij was gewoon over naar 5 havo, nog een jaartje en hij had zijn papiertje! Maar hij was vastbesloten. Hij vond het goed geweest.”

Magister

Er klinkt gebonk op de trap. De deur zwiept open en manlief, die een dagje thuiswerkt, verschijnt met een grote grijns in de woonkamer: “Goedemiddag!” Annemarie kijkt quasi-verstoord op: “Áls je dan naar beneden komt, kom dan koffiezetten! Ik zit net te vertellen hoe wij boven op Jim gesprongen waren. Nauwkeurig hielden we zijn cijfers bij op Magister. Ik schaam me er nog voor. Maar we deden het alle twee.” Maarten loopt naar de open keuken en knikt: “Bij de eerste moet je het nog leren.” Hij zet de bonenmaler aan. De koffiegeur verspreidt zich door de woonkamer.

• Als ouder wel of niet online meekijken met de cijfers van je kinderen?

  Als ouder wel of niet online meekijken met de cijfers van je kinderen?

Verrotte Fiat Coupé

Annemarie zucht: “Toen hij was gestopt met school, stelden we Jim één voorwaarde: je gaat wel iets doen. Een andere opleiding, werken – wat dan ook. Dat deed hij niet. Maar wij weigerden dat hij in zijn bed bleef liggen.” Maarten zet de koffiekopjes op tafel: “Acht uur ’s ochtends begon zijn ‘werkdag’ en moest hij gaan solliciteren.” Annemarie plaatst haar handen als een luidspreker voor haar mond: “Jim! Goedemorgen! Ochtend na ochtend zette ik hem weer buiten de deur. De buren moeten wel gedacht hebben… Hij had één broek die hij de hele week droeg, poetste zijn tanden niet, kamde zijn haar niet. Een echte puber, die nergens meer om gaf.”

Maarten ijsbeert door de kamer, met in zijn ene hand een boterham, en in de andere een vliegenmepper. “Uiteindelijk viel toch het kwartje en had hij een baantje”, vertelt hij, terwijl hij een vlieg nauwlettend in de gaten houdt. “Eerst verkocht hij een jaar lang verf bij de Hornbach. Voor 700 euro per maand geloof ik – het minimumloon. Al snel ontdekte hij dat dat best weinig is voor een hele maand hard werken. Daarna ging hij in een kroeg aan de slag als barman.” Annemarie vervolgt: “Toen kon hij niet meer thuis wonen. Hij kwam véélste laat thuis en maakte véélste veel herrie met zijn verrotte Fiat Coupé zonder uitlaat – de hele buurt werd wakker als hij thuiskwam. Eerst trok hij in een antikraakpand, en een half jaar later verhuisde hij naar een kamer in Delft. Maar het belangrijkste van alles: hij had weer ritme. Zijn leven kwam langzaamaan weer op de rails.”

Oudergesprekken

De belangrijkste les die het ouderschap hun heeft geleerd? Annemarie, resoluut: “Vertrouwen. Bij Jim harkte ik alles glad voordat hij ook maar een fout kon maken. Hij heeft niet de kans gekregen om zelf te laten zien wat hij waard was. Boven op je pubers springen werkt gewoon niet. Zo doe ik het never, nooit meer. Schoolcijfers checken op Magister? Bij Guus (15) hebben we dat nog nooit gedaan. We weten niet eens de inlogcode. We geven hem vertrouwen. Hij verkloot het nog steeds, hoor. Maar waar we bij Jim alles afpakten, zeggen we tegen Guus: ‘Wil je dit jaar gewoon een keertje over doen? Dan ben je wel al je vrienden in je klas kwijt, maar dan hoef je niet zo je best te doen.’ Natuurlijk wil hij dat niet. En dan doet hij het vervolgens uit zichzelf. Vertrouwen betekent overigens niet dat je het uit je handen laat vallen. Nee, het is gecontroleerd loslaten. Bij de laatste oudergesprekken hoorden we dat Guus geen ruk voor Duits heeft gedaan, en ook een aanbod voor bijles links heeft laten liggen. Dan ga je hier dus over tafel, hè? Met je grote broers erbij.”

Als ik op iemand trots ben, dan is het op Jim

Hoe dat eraan toegaat? Maarten glimlacht: “Dan vragen we tijdens het eten: ‘Guus, we hebben gehoord dat ze je bijles hebben aangeboden, omdat je een 4,5 voor Duits staat?’” Annemarie: “Meer hoeven we niet te zeggen. ‘Laat je Magister eens zien’, reageren de broers dan. ‘Heb je nou een anderhalf gehaald? Dan heb je alleen je náám goed geschreven.’ Zo wordt hij door zijn broers aangepakt.” Maarten: “En dan doet Jim er nog eens een schepje bovenop: ‘Als je zo doorgaat, word je net zoals ik. Dan stop je met school en ga je werken.’”

Annemarie heeft opeens tranen in haar ogen. “Weet je wat ik denk als Jim dat zegt?” zegt ze zachtjes. “Guus, ik hoop dat je zoals Jim wordt. Want als ik op iemand trots ben, dan is het op Jim. Ook nu hij op kamers woont, komt hij gelukkig nog regelmatig thuis. Hij heeft een motor waar de uitlaat vanaf is gevallen, dus we horen hem altijd al van vijf kilometer afstand aankomen. Hier op de dijk maakt hij altijd extra herrie – heng! heng! – en dan rent iedereen naar beneden om hem te verwelkomen.”

‘Al-tijd welkom’

Maarten slaat met zijn vliegenmepper tegen de muur: raak. Dan vervolgt hij: “Hij weet dat hij hier altijd mag aanschuiven voor het eten.” Annemarie knikt: “Hij is al-tijd welkom. Dat impulsieve dat Jim tijdens zijn puberteit had, zit er nog steeds in. Maar we accepteren het nu. Jim is Jim, en wat hij doet is zijn eigen verantwoordelijkheid. Doe je voorzichtig, jongen? vraag ik hem weleens. Dat is alles wat ik kan doen. Ik hou toch wel van hem, wat er ook gebeurt. Weet je hoe fijn dat voor kinderen is? Dat wat ze ook doen, hun moeder er voor ze is. Kijk, dat is nou opvoeden: vertrouwen. Het is zo simpel.”

• Na acht kinderen deelt Annemarie haar opvoedingslessen in een boek

  Na acht kinderen deelt Annemarie haar opvoedingslessen in een boek

• ‘Ik plan nog net mijn seksleven niet’ – hoe Annemarie Geerts haar leven tot in detail structureert

  ‘Ik plan nog net mijn seksleven niet’ – hoe Annemarie Geerts haar leven tot in detail structureert