Premium8 vragen over de overgang: ‘Heeft bloedprikken zin bij overgangsklachten?’
Wil je weten
gisteren · 14:48| Leestijd:7 min
Lees gratis verder
Meld je nu aan en krijg 3 maanden gratis onbeperkt toegang tot alle artikelen en digitale magazines van Eva.
Opvliegers, stemmingswisselingen, slapeloze nachten… de overgang is voor veel vrouwen een ware achtbaan. En hoewel deze levensfase bij vaak vooral vragen oproept, wordt er nog weinig écht over gesproken. Daarom vroegen wij onze Eva-volgers op Instagram: wat wil jij weten over de overgang?
De reacties en vragen stroomden binnen. Zo wil Inge weten of de overgang en depressie met elkaar samenhangen. Marieke vraagt zich af: “Hoe kom ik de overgang zo positief mogelijk door?” En Kim is benieuwd: “Hoelang duurt de overgang eigenlijk?” We legden deze en andere vragen voor aan Esther Geel, overgangsconsulent bij de Vereniging van OvergangsConsulenten (VVOC).
1. Ben ik in de overgang?
Maar liefst 39 procent van de Eva-volgers blijkt midden in de overgang te zitten, en nog eens 33 procent twijfelt of ze klachten ervaren die erbij horen. En dat is niet zo gek. De overgang is zelden zwart-wit. Het begint vaak geleidelijk, met vage signalen zoals slechter slapen of stemmingswisselingen. Bekende symptomen zijn opvliegers en verminderde zin in seks. Maar wist je dat ook paniekaanvallen, oorsuizen of zelfs gewrichtspijn bij de overgang kunnen horen? Het zijn de minder bekende symptomen waar vaak niet over gesproken wordt, terwijl ze er wél zijn.
Jeuk, gewrichtspijn en paniekaanvallen: dit zijn de minder bekende symptomen van de overgang
Rhode stelt daarom de vraag: “Hoe weet je of klachten door de overgang komen of iets anders zijn?” Overgangsconsulent Esther Geel erkent hoe lastig dat is. “Typische overgangsklachten zijn veranderingen in je menstruatiepatroon, meestal tussen je 40e en 60e levensjaar. Maar sommige klachten kunnen ook bij andere aandoeningen horen. Dat maakt het soms lastig. Bij twijfel: ga altijd langs je huisarts.”
Ben ik in de overgang? Vijf symptomen
2. Heeft bloedprikken zin bij overgangsklachten?
Eva-volger Nienke vraagt zich af: “Helpt een bloedtest om te weten of je in de overgang bent?”
Volgens Esther is dat meestal niet zo eenvoudig. “Bij vrouwen tussen de 40 en 60 jaar wisselen hormoonspiegels sterk, zelfs binnen één dag”, legt ze uit. “Daardoor zegt één meting vaak weinig, zeker als je hormonale anticonceptie gebruikt. Alleen als je jonger bent dan 40 én duidelijke klachten hebt, kan bloedonderzoek via de huisarts zinvol zijn. Je wordt dan vaak doorverwezen naar een gynaecoloog om andere oorzaken uit te sluiten.”
3. Hoe kan het dat ik zo jong al in de overgang zit?
Gemiddeld komen vrouwen tussen hun 50e en 60e in de menopauze. Maar wist je dat ongeveer 1 op de 100 vrouwen al vóór haar 40e in de overgang raakt?
“Die vroege overgang is vaak genetisch bepaald”, vertelt Esther. “In principe begint het proces al als je eind dertig bent: dan verouderen de eicellen langzaam. Ze functioneren steeds iets minder goed en maken daardoor ook minder hormonen aan. Als dat proces al ruim voor je veertigste op gang komt, is dat voor veel vrouwen lastig, zeker als ze nog een kinderwens hebben.”
Ank kwam vervroegd in de overgang: ‘Ik loop rond in een lijf van iemand van zestig’
Ank kwam vervroegd in de overgang: ‘Ik loop rond in een lijf van iemand van zestig’
4. Mentale klachten tijdens de overgang: wat gebeurt er met je?
Naast lichamelijke klachten, merken veel vrouwen in de overgang dat hun stemming verandert. Ze kunnen last krijgen van stemmingswisselingen, prikkelbaarheid, somberheid en in sommige gevallen zelfs depressieve gevoelens.
Tijdens de overgang dalen de hormonen oestrogeen en progesteron. “Die zijn belangrijk voor je hersenfunctie, bloedtoevoer én de aanmaak van stofjes zoals serotonine (het ‘gelukshormoon’) en melatonine (het ‘slaaphormoon’), legt Esther uit. “Als je gevoelig voor bent voor die daling, bijvoorbeeld als je al eerder last had van depressieve gevoelens tijdens je menstruatie of zwangerschap, kun je in de overgang meer mentale klachten ervaren.”
Juist daarom is goed voor jezelf zorgen extra belangrijk in deze periode. “Veel vrouwen vinden het lastig om nee te zeggen of zichzelf op de eerste plek te zetten. Maar stel jezelf eens de vraag: wat heb ík nodig om me goed te voelen? Minder druk op andere vlakken helpt vaak ook om rust in je hoofd te krijgen.”
In de overgang: 'Er hangt altijd een donkere wolk boven m’n hoofd'
In de overgang: 'Er hangt altijd een donkere wolk boven m’n hoofd'
5. Hoe zit het met hormonale anticonceptie tijdens de overgang?
“Mag ik de pil nog slikken tijdens de overgang? En wanneer weet ik of ik ermee kan stoppen?” Deze vragen kregen we van meerdere Eva-volgers via Instagram. Benieuwd hoe het precies zit met de pil in deze fase? Je leest het hier:
De pil en de overgang: hoe zit dat precies?
De Mirena-spiraal wordt soms ingezet als aanvulling op een behandeling met oestrogenen, om overgangsklachten te verminderen. Bovendien kunnen oestrogenen het risico op baarmoederkanker verhogen; de Mirena beschermt de baarmoeder tegen dat effect.
Let op: als je de Mirena tijdens de overgang gebruikt, kun je vaak niet goed merken of je menstruatie al is gestopt. Pas na het verwijderen van de spiraal wordt duidelijk of je in de menopauze zit.
De Mirena-spiraal in de overgang, hoe zit dat?
6. Hormonale behandelingen: ja of nee?
Heb je veel last van overgangsklachten die je dagelijks leven beïnvloeden? Dan is het verstandig om samen met je huisarts, gynaecoloog of een overgangsconsulent te kijken wat bij jou past. Hormonen kunnen een oplossing zijn. Hormoontherapie kan bestaan uit oestrogenen (eventueel in combinatie met progesteron) om klachten als opvliegers en stemmingswisselingen te verminderen. Deze worden kunnen worden toegediend via pillen, pleisters, gels en zelfs sprays.
“Maar hormonen gebruik je altijd in overleg met een arts”, vertelt Esther. “Wat geschikt is, hangt af van je medische voorgeschiedenis en je persoonlijke situatie. Vrouwen die bijvoorbeeld borstkanker hebben gehad, mogen vaak geen hormoontherapie”, vertelt Esther. “Het is niet zo dat je wat hormonen neemt en alles meteen weer goed gaat. Dat is echt niet voor iedereen zo. Je moet goed afwegen wat voor jou werkt.”
7. Voeding tijdens de overgang: wat doet het met je?
Eva-volger Grace vraagt zich af: “Helpen supplementen, of moet je gewoon beter op je voeding letten?”
Volgens Esther is vooral goed eten in deze fase belangrijk, voor zowel je lichaam als je stemming. “Je darmen, ook wel je ‘tweede brein’, maken serotonine aan, het stofje dat je blij maakt. Dus hoe beter je die verzorgt, hoe beter je je ook zal voelen. Eet zo vers en gezond mogelijk, want voorbewerkte voedingsmiddelen bevatten ook vaak stofjes die juist minder goed voor ons zijn,” legt ze uit. Dus wel: verse groenten, fruit, noten, zaden, haver en voldoende eiwitten. Bewerkt eten, zoals pizza of patat, kun je volgens Esther beter laten staan.
8. Hoe kom ik deze levensfase zo goed mogelijk door?
Veel vrouwen ervaren in deze levensfase dat ze talloze ballen in de lucht moeten houden: kinderen, werk, relatie, vriendschappen. Volgens Esther is het juist dan belangrijk om stil te staan bij de vraag: wat vind ik écht belangrijk? “Als je wat afstand neemt en met een helikopterview naar je leven kijkt, zie je vaak pas hoeveel er eigenlijk op je bord ligt”, zegt ze. “Dat helpt om bewustere keuzes te maken en beter voor jezelf te zorgen.”
Ook acceptatie speelt een grote rol. “De overgang is geen fase die binnen een paar maanden voorbij is, het is een proces dat jaren kan duren.” Goed voor jezelf zorgen betekent volgens haar niet alleen dingen loslaten, maar ook aandacht besteden aan voldoende beweging, ontspanning en gezonde voeding. “Als je daar een fijne balans in vindt, ben je al heel goed bezig.”
Uitgeput de overgang in: ‘We gaan in onze maatschappij massaal over onze grenzen’
