Zo voorkom je dat jij bijdraagt aan mensenhandel

Bij slavernij denken we al gauw aan iets van vroeger, maar er vindt nog steeds veel uitbuiting plaats in allerlei industrieën. Hieronder vind je een aantal handvatten om verantwoord(er) te consumeren.

1. Verbeter de wereld, begin bij je kledingkast

Eén van de industrieën die bekendstaat om de slechte arbeidsomstandigheden is de kledingindustrie. Regelmatig zijn in het nieuws video’s te zien van (met name) vrouwen en kinderen die veel te lange dagen maken voor jouw goedkope shirtje van de H&M. Gelukkig komen er óók steeds meer merken op de markt die wél letten op goede werkomstandigheden voor hun medewerkers.

Op projectcece.com vind je bijvoorbeeld een overzicht van merken die rekening houden met mens en milieu en via goodonyou.eco kun je zien hoe goed merken scoren op arbeidsomstandigheden en duurzaamheid. Daarnaast is het natuurlijk optimaal als er helemaal geen nieuwe kleding gemaakt hoeft te worden. Ga dus eens lekker snuffelen bij een tweedehandswinkel, shop jouw garderobe bij elkaar via Vinted of organiseer een kledingruil met vriendinnen.

2. Lijkt iets te mooi om waar te zijn? Dan is het dat vaak ook

Niet alleen in de kledingindustrie vindt veel uitbuiting plaats, ook als het gaat om diensten valt er nog heel wat te winnen. Zo gebeurt het in de bouw regelmatig dat gastarbeiders als haringen in een ton bij elkaar wonen. Er zijn nu eenmaal veel bouwvakkers nodig, dus het is gunstig voor bouwbedrijven om hen naar Nederland te halen, maar wel het liefst met zo min mogelijk kosten. Als je je afvraagt hoe het mogelijk is dat je muur zó goedkoop gestuct wordt, dan is de kans groot dat er iets niet in de haak is. Ga van tevoren bij jezelf na wat een eerlijke prijs is voor bouwwerk en als het bedrag daar te ver vanaf ligt, ga dan niet met het bedrijf in zee.

3. Koop direct trade-producten

Wat het zo lastig maakt om op geen enkele manier bij te dragen aan mensenhandel, is het gebrek aan transparantie in de productieketen. Vaak is het onduidelijk welke partijen er allemaal tussen jou en de maker van je producten zitten en hoeveel geld er precies aan de strijkstok blijft hangen. Over het algemeen geldt: hoe korter de productieketen, hoe minder kans op arbeidsuitbuiting. Een term om te onthouden als je hierop wilt letten is direct trade. Dit betekent dat een bedrijf rechtstreeks contact heeft met de makers van haar producten. Zeker in de koffie- en cacao-industrie, waar veel uitbuiting plaatsvindt, is het goed om te letten op merken die aan direct trade doen. Daarnaast kun je zelf natuurlijk ook op zoek gaan naar een korte productieketen, bijvoorbeeld door je versproducten bij een boer uit de buurt te kopen.

4. Leer consuminderen

Heb je écht dat potje nagellak nodig dat nét een andere kleur roze heeft dan de andere tien in je make-upla? Het lijkt iets kleins, maar alle beetjes helpen, of in dit geval: alle beetjes schaden. Voor veel make-upproducten wordt bijvoorbeeld micapoeder gebruikt om ze een mooie glans te geven. Dit poeder wordt veelal gemijnd door kinderen in India. 

Het kan een behoorlijk tijdrovende klus zijn om uit te zoeken welke producten, kleding of etenswaren honderd procent vrij zijn van mensenhandel. De keurmerken die er zijn, zijn lang niet altijd accuraat. De allerbeste optie is dus om minder te kopen. Dat kun je bijvoorbeeld doen door te leren hoe je je spullen repareert of door bij iedere aankoop even een momentje te nemen om te bedenken hoe hard je dit eigenlijk nodig hebt.

5. Niet perfect is in ieder geval beter

Misschien vind je het behoorlijk overdonderend om te lezen op hoeveel manieren de gemiddelde Nederlander bijdraagt aan moderne slavernij. Moet je dan nu je hele levensstijl in één keer omgooien? Nee hoor, dan is het waarschijnlijk alleen maar moeilijker om je goede gewoontes vol te houden. Denk maar aan de goede voornemens tijdens Oud & Nieuw: hoe meer je er hebt, hoe lastiger je ze vaak volhoudt. Een mooi begin kan al zijn om jezelf uit te dagen je in één vorm van uitbuiting te verdiepen en te zien wat je hiertegen kunt doen. Gaat dat je makkelijk af? Dan kun je gaan kijken wat je nog meer kunt doen.

Hoeveel mensen in de slavernij werken er voor jou?

Wil je weten hoeveel slaven er nodig zijn voor jouw levensstijl op dit moment? Via https://slaveryfootprint.org kun je dat uitzoeken. Behoorlijk confronterend, maar dat is wel nodig als we samen slavernij de wereld willen uithelpen.

Geschreven door Lonneke Tijhof