‘Brood is het meest verspilde product van Nederland’

Onze manier van leven vraagt veel te veel van de planeet. Een kwart tot een derde van de broeikasgasuitstoot wordt veroorzaakt door de productie van ons voedsel, vertelt Lilou. “Het zit niet alleen in het isoleren van je huis en de verwarming lager zetten. Elke dag maak je op microniveau keuzes in je voeding die uiteindelijk veel invloed kunnen hebben op de opwarming van de aarde. Dat dringt misschien nog niet bij iedereen door, maar dat is ook niet zo gek. Je kunt namelijk niet zoals bij een huis je voeding 100% klimaatneutraal maken, je lichaam heeft bepaalde voedingsstoffen nu eenmaal nodig om goed te functioneren. Die twee elementen van duurzaam en gezond leven moeten in balans zijn en dat is het nu niet.”

Zomergroenten en porties vlees halveren

“De hoogste milieudruk, met name in broeikasgasuitstoot, zit in rundvlees, lamsvlees en geitenvlees. Deze dieren hebben veel voer en water nodig, stoten zelf extra broeikasgassen uit, gebruiken veel land en voor hun voer worden vaak oerbossen gekapt. Als je het vergelijkt met bijvoorbeeld peulvruchten, staat de broeikasimpact van één portie biefstuk gelijk aan die van vijftien porties bruine bonen. Door minimaal één keer in de week je vlees te vervangen door peulvruchten, kun je dus al een enorm verschil maken. Je kunt ook klein beginnen door een fiftyfifty-gerecht te maken. Daarbij laat je de helft van het oorspronkelijke vlees weg en verruil je dat bijvoorbeeld door bonen of nootjes.”

Als we denken aan milieubewuster eten, denken we snel aan vegetarisch en plantaardig. Ook daarin kunnen grote verschillen zitten in wat duurzaam is en wat niet. “Het is beter voor het klimaat om zo veel mogelijk seizoensgroente en -fruit te eten. Dat zijn alle groente en fruit die op een bepaald moment in het jaar uit de volle grond of onverwarmde kas in Nederland komen. Groente en fruit uit een verwarmde kas kosten relatief veel energie. Daarom kun je in de zomer het beste genieten van bijvoorbeeld courgette, paprika, tomaten, aardbeien, meloenen en nog veel meer. Op de website van het Voedingscentrum kun je een seizoenskalender vinden, om precies te weten welke gewassen je per seizoen het beste kunt inslaan.”

Weggooien of bewaren?

“Waar veel mensen niet aan denken, is de impact van voedselverspilling. In Nederland verspillen we een kwart van al het voedsel, waarvan een groot deel bij de consument thuis: wel 33,4 kilo per persoon per jaar. Het meest verspilde product is brood en daarna groente, fruit, aardappelen en zuivel. Toch kun je juist brood op veel manieren nog gebruiken. Ben je geen fan van de kapjes of de korstjes? Vries het dan in en gebruik het later voor wentelteefjes, de bodem van een quiche of croutons. Vakantiegangers die geen koelkast tot hun beschikking hebben, kunnen zo veel mogelijk producten kopen die je niet hoeft te koelen – denk aan pindakaas voor op brood, bonen uit blik, of kleine pakjes houdbare melk. Ga daarnaast lekker naar de lokale markt om te kijken welke seizoenproducten er zijn.”

Daarnaast is er volgens Lilou ook veel onduidelijkheid over de houdbaarheidsdata: THT (Tenminste Houdbaar Tot) en TGT (Te Gebruiken Tot). “THT staat op zuivel, zoals yoghurt en melk, pasta of andere producten die in de voorraadkast staan. Hierbij is de houdbaarheidsdatum een ‘kwaliteitsdatum’ en word je dus niet zo snel ziek als je het na deze datum nog eet. Door goed te kijken, ruiken en proeven kun je het vaak nog veel langer gebruiken, zowel bij geopende als gesloten producten. De TGT-datum staat vaak op rauw vlees en vis en dat is wél een veiligheidsdatum. Tot en met die datum kun je het product nog veilig eten, daarna niet meer. Dit moet je dus uiterlijk die dag opeten, of invriezen voor later. Bij deze producten kun je niet ruiken, proeven of zien dat er ziekteverwekkers aan het groeien zijn.”

Meer lezen over duurzaamheid? Eva 3 heeft als thema 'duurzaam genieten'. Gaan duurzaamheid en genieten wel samen? Prinses Laurentien vertelt over haar winkel met preloved kleding, Hella van der Wijst over haar duurzame strobouwhuis, en Anne-Meta Kobes over het leven als dominee op Ameland. Word abonnee of bestel een los exemplaar!

Tekst: Nienke Kruizinga-van der Wal