Weerman Reinier van den Berg: ‘Ik wil op mijn kleine ‘postzegel’ verschil maken’

Mijn zoon, luister naar de lessen van je vader, verwaarloos niet wat je moeder je leert (Spreuken 1:8)

“Mijn ouders, die helaas niet meer leven, hebben heel duidelijk hun levensstijl voorgeleefd. Als je op vakantie wilde in hun tijd, ging je niet met het vliegtuig. Het kwam niet eens in hen op. Als je op vakantie ging, dan ging je met de auto naar een bestemming dichtbij en daar wandelde je in de natuur. Ik heb veel van mijn ouders geleerd. Mijn moeder was groot tuinierster en maakte een paradijs voor planten en dieren. Dat getuigt van visie en wijsheid over hoe je omgaat met het stukje dat je gegeven is. Ze was een huismoeder, hoewel ze hbo-gezondheidszorg had gedaan, wat uniek was voor die tijd. Ze kwam uit een boerengezin met zeven kinderen. Het was bijzonder dat mijn opa zijn twee dochters liet studeren. Er was toen geen studiefinanciering, dus hij moest zelf dat geld op tafel leggen. Hij was zijn tijd ver vooruit. Van mijn vader leerde ik om respect te hebben voor de ander. Dat leefde hij voor.”

Verplaats geen oude grenzen, je voorouders hebben ze vastgesteld (Spreuken 22:28).

“Ik heb veel bewondering voor mijn ouders en voorouders. Als puber heb ik ze niet zo gewaardeerd, maar later kom je erachter dat ze je zoveel hebben gegeven. Ik had het ze graag gegund om mee te maken en te zien hoe wij nu wonen en leven in het agrarische landschap waar zij zelf vandaan komen. Mijn moeder kwam bijvoorbeeld van een melkveebedrijf en ik woon daar nu naast. Mijn vader kwam van een fruitteeltbedrijf en ik heb een kleine boomgaard aangelegd waar we schapen hebben rondlopen. Stel dat er een hemel is van waaruit je naar de aarde kunt kijken, dan denk ik dat mijn ouders een dankbaar gevoel zouden hebben en het heel bijzonder zouden vinden dat de agrarische roots bij ons heel tastbaar zijn.

Als christen geloof ik dat het leven doorgaat na mijn laatste ademtocht. Dat mag je hemel noemen, maar ik heb daar geen concreet beeld bij. Ik heb ook best veel vragen omtrent het geloof. Vanuit de wetenschap geloof ik bijvoorbeeld dat de aarde vier miljard jaar oud is en het heelal dertien miljard jaar oud. Ik geloof dat er zo’n 500 miljoen jaar geleden leven is ontstaan, maar het is niet puur toeval dat er bacteriën zijn ontstaan. Die zijn denk ik wel bewust geschapen door een Schepper die alle tijd had. Want God is eeuwig, dus voor Hem maakt het niet uit of iets om twaalf uur klaar is of om één uur. God heeft alle tijd genomen en dat leven heeft zich ontwikkeld met vallen en met opstaan, want de dinosauriërs waren misschien toch een beetje te veel geweest. Het verhaal van Adam en Eva zoveel jaar geleden in een paradijselijke tuin, zie ik als een symbolisch verhaal. Het symbolieke erachter is dat wij als mens onszelf op het hoogste niveau plaatsen. Het draait allemaal om ons en wij beschikken over leven en dood. Het plukken van een appel uit de tuin betekent eigenlijk dat wij boven God willen staan. Wij willen alles kunnen beschikken en begrijpen. Het beschikken over leven en dood is natuurlijk prachtig in de medische sector: mensen die duizend jaar geleden niet levensvatbaar waren geweest, kunnen we nu nog best een heel leven geven. Dat is dankzij de medische wetenschap. Ik vind het goed dat dat kan, maar misschien beschikken we daarin soms net te veel. Dus waar we vandaan komen en welke rol God daarin speelt, dat vind ik interessante vraagstukken.”

Almaar onvervulde hoop maakt ziek, vervuld verlangen is een levensboom (Spreuken 13:12).

“Vervuld verlangen van ieder mens is, hoop ik, dat er vrede op aarde is voor mens en dier. Dat is in ieder geval mijn verlangen, maar dat verlangen zie ik niet vervuld worden.  Menselijkerwijs gesproken is het verlangen dat wij in harmonie met elkaar en de natuur omgaan ijdele hoop en toch streef ik ernaar! Ik realiseer me dat het buiten mijn macht ligt, maar als je gelooft in een hogere macht of God, dan kun je daar hoop uit putten, want ik kan dat onvervulde verlangen wel bij Iemand neerleggen. Het is onvervuld, maar ik hoef het niet alleen te doen en ik geloof in Iemand die dat linksom of rechtsom uiteindelijk wel kan vervullen. Dan moet je als christen misschien wel over de fysieke realiteit van nu heen kunnen en durven stappen vanuit je geloof, want als het niet op deze aarde in deze tijd gebeurt, dan is het misschien wel in wat wij het hiernamaals noemen.

Ik leef intrinsiek vanuit de hoop dat uiteindelijk het leven het laatste woord heeft. Dat is dan niet dankzij ons, maar dankzij Degene die het leven gemaakt heeft. Je kunt beter zeggen: het is ondanks ons dat het leven toch het laatste woord heeft. Maar als je je gaat vastklampen aan de gedachte: ‘Het blijft gewoon een klotezooi hoe we met elkaar omgaan op aarde’, dan ga je eraan onderdoor. Vervuld verlangen zit hem er daarom toch in dat ik het uit handen kan geven. Het hangt niet alleen van mij af, maar van Degene die alles in handen heeft. Maar ik wil wel op mijn kleine ‘postzegel’ verschil maken. Dat is mijn verantwoordelijkheid.”

Meer lezen? Het volledige gesprek met Reinier van den Berg is te lezen in Eva 3, met als thema 'Duurzaam genieten'. Word abonnee of bestel een los exemplaar!

Tekst: Jeannette Coppoolse
Fotografie: Nienke van Denderen