Passie behouden in een langdurige relatie: zo doe je dat

Toen jullie net begonnen met daten, waren jullie helemaal gek op elkaar. Je trok je mooiste kleren aan, stond net even wat langer voor de spiegel en zorgde dat je constant pepermunt op zak had. Je fietste hand in hand, keek elkaar diep in de ogen in een sfeervol verlicht restaurant en kon niet van elkaar afblijven.

Nu hang je met je ongewassen haren in joggingbroek samen uitgezakt te scrollen op de bank, gaan de gesprekken vooral over praktische zaken zoals zwemles van de kinderen, weekplanningen en waarom die ander het aanrecht altijd zo vies achterlaat. En knijp je elkaars mee-eters uit (hè bah).

Oftewel: wat betreft romantiek zijn er nog wat punten te halen. Gelukkig is het nooit te laat om aan je relatie te werken. Met wat simpele aanpassingen (in je planning én mindset) kan het spreekwoordelijke vuurtje weer gaan branden.

Liefde en verlangen: geen goede match

De Belgisch-Amerikaanse psycho- en relatietherapeut Esther Perel stelt dat liefde en verlangen in feite tegenstrijdig zijn. Als we iemand liefhebben, doen we er alles aan om de afstand tot hem of haar zo klein mogelijk maken, zegt ze in haar beroemde TED Talk. We streven naar zaken als veiligheid, betrouwbaarheid en zekerheid. Maar als het gaat om verlangen, willen we avontuur, verrassing, risico, mysterie – en niet terug naar de plekken die we al kennen.

Hoe langer je samen bent, hoe meer je gericht bent op het verkleinen van de afstand tussen elkaar. En daar komt weinig mysterie meer bij kijken. Oftewel: liefde en verlangen werken elkaar tegen.

Weer aangetrokken tot je partner

Hoe zorg je dan dat de passie niet uitdooft in je relatie of huwelijk? Voor haar onderzoek vroeg Perel jarenlang mensen uit meer dan twintig landen en culturen wanneer ze zich het meest aangetrokken voelen tot hun partner. Een paar antwoorden bleven volgens haar terugkomen:

Als we even niet samen zijn. Blijkbaar voel je je aangetrokken tot je partner, als je een tijdje niet bij elkaar bent – en dan weer bij elkaar terugkomt. Door fysiek niet bij elkaar te zijn, bouw je verlangen op. “Je krijgt de mogelijkheid om jezelf te verbeelden met je partner”, aldus Perel, “en baseert dat op afwezigheid en heimwee – een belangrijke component van verlangen.”

Als de ander zelfverzekerd is. ‘Als ik hem in de studio zie, als ze op het podium staat, als hij in z’n element is, als ze iets doet waar ze gepassioneerd over is, als ik hem op een feestje zie en andere mensen trekken naar hem toe’, somt Perel de veelgenoemde antwoorden op. Oftewel: als je (van een afstandje) naar je partner kijkt die blaakt van zelfvertrouwen.

Als ik verrast word. Als je iets nieuws onderneemt, samen lacht – ook dat hoorde Perel vaak terugkomen.

Tips om de passie aan te vuren

Hoe vertaalt dit zich naar de praktijk – en wat hebben wij hieraan? Hierbij een aantal tips om in je eigen relatie de passie weer aan te vuren.

1. Ga eropuit, apart van elkaar

Afwezigheid en heimwee zijn belangrijke componenten van verlangen, aldus Perel. Spendeer daarom ook tijd apart: ga bijvoorbeeld los van elkaar een weekend (of nachtje) weg, spreek niet alleen af met andere koppels maar houd er ook eigen vriendschappen op na, ga er een dag alleen op uit. Extra fijn als je elkaar daarna weer in de armen sluit.

2. Blijf jezelf ontwikkelen

Het behouden van je individualiteit is essentieel in een gezonde relatie. Maak ruimte voor persoonlijke hobby’s en doelen, en stimuleer je partner dat ook te doen. Volgens de bevindingen van Perel vind je je partner namelijk aantrekkelijk als-ie zelfverzekerd is. Of hij of zij nu gitaar speelt, in een koor zingt of een leuke grap vertelt op een verjaardag. Het heeft te maken met dat ‘mysterie’: je kijkt weer even met andere ogen naar je partner.

3. Onderneem nieuwe dingen

Sleur kan passie uitdoven. Schud de boel op en introduceer nieuwe dingen in je dagelijkse leven. Ga samen koken, steek een kaars aan op tafel tijdens het eten, doe een spelletje, ga op citytrip, ga ergens wandelen waar je nog niet bent geweest – en blijf de ander verrassen. In deze context is het ook goed (en interessant) om te weten wat elkaars taal van de liefde is; de ene vindt het misschien leuk om cadeaus te geven, voor de ander is het belangrijker om tijd vrij te maken voor elkaar.

4. Blijf in verbinding met elkaar

Het is nogal een open deur, maar om intiem te zijn met elkaar moet je je ook emotioneel verbonden voelen. Probeer op de hoogte te zijn van wat er in elkaars hart leeft, en vraag ernaar. Het kan ook lonen om over de relatie zelf te praten, zeker als het wat minder lekker gaat tussen jullie.

In haar blog geeft relatietherapeut en ‘sexfluencer’ Cocky Drost een aantal praat-vragen om weer verbinding met elkaar te voelen. Bijvoorbeeld:

• Is jullie relatie in deze fase anders dan aan het begin?
• Is er een fase geweest waarin jullie relatie veranderd is?
• Welke dingen vind je mooi in jullie relatie?

5. Investeer in romantiek

Volgens Perel begrijpen ‘erotische koppels’ dat passie toe- en afneemt, net als de getijden. Maar deze koppels weten hoe ze het kunnen aanwakkeren, omdat ze één grote mythe hebben doorbroken: die van spontaniteit. Seks en intimiteit komt niet uit de lucht vallen terwijl je de was aan het opvouwen bent (ondanks dat films ons dat misschien doen geloven). Perel: “Toegewijde seks is seks met voorbedachten rade. Het is bewust, opzettelijk, met aandacht en aanwezigheid.”

Je kunt de boel dus doen opvlammen door simpelweg je best te doen. Plan tijd voor elkaar en spice it up met een vleug romantiek. Trek iets aan waarvan je weet dat de ander het mooi vindt, verras de ander met een diner, schrijf een liefdesbrief… Wie weet waar het tot leidt.

In de relatiespecial 'Ondersteboven' lees je alles over liefde en relaties, doe je inspiratie op met één van de 47 date-ideeën en ontdek allerlei artikelen en oefeningen waarmee je je liefdesrelatie bruisend en vitaal houdt. Bestel Ondersteboven hier.

Tekst: Eline van Lindenberg