Ben je snel overprikkeld? Dit kun je ertegen doen

Wat is overprikkeling?

Als je overprikkeld bent, worden prikkels niet goed verwerkt in de hersenen. Normaal gezien ‘filteren’ je hersenen informatie die binnenkomt en halen ze de prikkels eruit die niet belangrijk zijn. Bij overprikkeling kun je meer prikkels ervaren, of kost het meer moeite om prikkels te verwerken. Denk aan fel licht, contact met mensen, pijn of geluid: die signalen van buitenaf of binnenuit kunnen je te veel worden. Van overprikkeling kun je klachten krijgen, zoals vermoeidheid, stress, onzekerheid, een slechte concentratie, hoofdpijn en nekklachten.

Veel mensen met een hersenaandoening hebben last van overprikkeling, maar ook mensen zonder een hersenaandoening kunnen weleens overprikkeld zijn. Als je hoogsensitief bent, komen prikkels meer en harder bij je binnen en beleef je ze intenser. Ook is het dan moeilijker om prikkels te filteren en kun je sneller overprikkeld raken.

Tips tegen overprikkeling

• 1. Zonder je af

Je kunt overprikkeld raken als je in een drukke omgeving bent, bijvoorbeeld in een stad, op een verjaardag of op een andere plek waar veel mensen zijn. Dan is het goed om je even af te zonderen. Ga naar het toilet, loop een zijstraat in of ga op een bankje zitten in een rustige omgeving. Door je af te zonderen kun je wat meer tot jezelf komen.

• 2. Plan rust in

Vaak plannen we pas ontspanning in nadat we over onze grenzen zijn heen gegaan. Wees dat eens vóór en plan in de week voldoende rustmomenten in. Doe bij voorkeur iets met je handen, waarbij je niet hoeft na te denken. Pak een teken- of kleurboek erbij, ga haken, maak een puzzel of ga schrijven. Ook is het goed om dit soort ‘bijkommomenten’ in te plannen na een drukke activiteit.

• 3. Let op je ademhaling

Als je stress ervaart door overprikkeling, gaat je hartslag omhoog en spant je lichaam zich aan. Door middel van ademhalingsoefeningen kun je je hartslag weer naar beneden krijgen. Adem rustig in door je neus, houd je adem in voor vier seconden, en adem dan rustig weer uit door je mond. Doe dit een paar minuten lang. Je kunt ook een meditatieapp gebruiken hiervoor.

• 4. Creëer een rustige thuisomgeving

Maak je huis tot een plek waar je je veilig en ontspannen voelt, met minimale prikkels en een rustgevende sfeer. Dit verschilt per persoon – doe wat goed voelt voor jou. Een bank met zachte kussens, een rustig ingerichte (of juist helemaal geen) boekenkast en zo min mogelijk prullaria, bijvoorbeeld.

• 5. Dans

Schud jezelf zo nu en dan helemaal los: zet een leuk nummer op en dans! Als je overprikkeld bent, is het fijn om de spanning uit je lijf te krijgen. Dat doe je door lekker te bewegen. Niet zo’n danser? Pak er een springtouw bij, boks in de lucht of ren een paar rondjes.

Blijf je prikkels moeilijk vinden en beïnvloedt dit jouw leven? Dan is het raadzaam om hulp te krijgen in hoe je ermee omgaat. Bijvoorbeeld met de online training 'Hoogsensitief leven', waarmee je ontdekt hoe je positief met prikkels kunt omgaan. Bekijk de training hier.

Geschreven door Eline van Lindenberg